1
2
3
4
5
6
7Rezerwaty przyrody
W Sudetach Zachodnich ustanowiono do tej pory 14 rezerwatów przyrody. Dalsze 4 znajdują się niedaleko ich granic (zaznaczone na mapie). Większy niż w innych regionach Polski jest wśród nich udział rezerwatów geologicznych.
- „Brzeźnik”
- „Buczyna storczykowa na Białych Skałach”
- „Buki Sudeckie”
- „Dolina Izery”
- „Głazy Krasnoludków”
- „Góra Miłek”
- „Góra Zamkowa”
- „Grądy koło Posady”
- „Krokusy w Górzyńcu”
- „Kruczy Kamień”
- „Nad Groblą”
- „Ostrzyca Proboszczowicka”
- „Torfowisko Izerskie”
- „Torfowisko pod Węglińcem”
- „Wąwóz Lipy”
- „Wąwóz Myśliborski”
- „Wąwóz Siedmicy”
- „Wilcza Góra”
„Brzeźnik”
Rezerwat florystyczny (3,24 ha) utworzony dla ochrony stanowiska wrzośca bagiennego, rzadkiej w Polsce atlantyckiej rośliny, która osiąga tu pd.-zachodnią granicę występowania w Polsce. W skład rezerwatu wchodzą fragmenty mszaru wrzoścowego i boru bagiennego. Oprócz wrzośca rosną tu: rosiczka okrągłolistna, podkolan biały, przygiełka biała, żurawina błotna.
„Buczyna storczykowa na Białych Skałach”
Rezerwat leśny (8,76 ha) utworzony dla ochrony fragmentów ciepłolubnych buczyn storczykowych na podłożu wapiennym. W rezerwacie występuje 12 gatunków roślin objętych ochroną całkowitą, m. in.: obuwik, buławnik wielkokwiatowy, gnieźnik leśny, goryczka orzęsiona, lilia złotogłów oraz orlik pospolity. Atrakcją rezerwatu jest również „Jaskinia Walońska”.
„Buki Sudeckie”
Rezerwat leśny (174,42 ha) utworzony dla ochrony naturalnych zbiorowisk leśnych, głównie żyznej buczyny sudeckiej. Na szczególną uwagę zasługuje liczne występowanie w runie żywca dziewięciolistnego oraz czosnku niedźwiedziego. Rośnie tu 17 gatunków roślin chronionych, w tym: lilia złotogłów, storczyk plamisty, goryczka orzęsiona i pokrzyk wilcza jagoda.
„Dolina Izery”
Rezerwat torfowiskowy (484,73 ha) utworzony dla ochrony fragmentów torfowisk wysokich i przejściowych z szeregiem rzadkich i zagrożonych gatunków roślin. Rosną tu m. in.: sosna błotna, wełnianeczka darniowa, widłak torfowy, bagnica torfowa, modrzewnica zwyczajna, bażyna czarna, jałowiec halny oraz rosiczka okrągłolistna i pośrednia.
„Głazy Krasnoludków”
Rezerwat przyrody nieożywionej (9,04 ha) utworzony dla ochrony malowniczych form wietrzenia piaskowca, którego łagodnie nachylone warstwy odsłaniają się w postaci skarpy na długości ok. 1 km. Skarpa porozcinana jest głębokimi i wąskimi szczelinami. W ten sposób powstały malownicze skałki o w kształcie grzybów, baszt, ambon i maczug o wysokości do 20 m.
„Góra Miłek”
Rezerwat leśny (141,39 ha) utworzony w celu ochrony buczyn sudeckich na podłożu wapiennym w tym ciepłolubnej buczyny storczykowej. W rezerwacie rosną 24 gatunki roślin chronionych, m. in.: obuwik, buławnik mieczolistny, buławnik wielkokwiatowy, gnieźnik leśny, podkolan biały, lilia złotogłów. Bogata jest florę wapieniolubna. Występują tu m. in.: ożanka pierzastosieczna, perłówka orzęsiona, irga zwyczajna, goryczka orzęsiona. Osobliwością jest jedyne stanowisko w Polsce cyklameny purpurowego.
„Góra Zamkowa”
Rezerwat leśny (21 ha) utworzony dla ochrony naturalnych zbiorowisk leśnych, w tym grądów zboczowych. Atrakcją botaniczną jest łanowe występowanie czosnku niedźwiedziego w runie. W florze 8 gatunków objętych ochroną i wiele rzadkich: lilia złotogłów, parzydło leśne, bluszcz zwyczajny, cis pospolity, irga czarna, ułudka leśna i paprotnik kolczysty.
„Grądy koło Posady”
Rezerwat leśny (5,27 ha) utworzony dla ochrony fragmentów naturalnych lasów grądowych, w tym grądów klonowo-lipowych. W runie rezerwatu bogata flora leśna w tym rośliny chronione: konwalia majowa i bluszcz pospolity.
„Krokusy w Górzyńcu”
Rezerwat florystyczny (3,9 ha) utworzony dla ochrony jedynego w Sudetach stanowiska szafrana wiosennego, inaczej krokusa. Populację krokusów szacuje się na ponad tysiąc okazów. Oprócz krokusów, które kwitną wczesną wiosną, na terenie rezerwatu rosną inne chronione i rzadkie gatunki roślin: kukułka plamista, orlik pospolity, śledziennica naprzeciwlistna, wszewłoga górska.
„Kruczy Kamień”
Rezerwat przyrody nieożywionej (10,21 ha) utworzony dla ochrony odsłonięć riolitów (porfirów), dokumentujących intensywny wulkanizm w okresie permu. Wychodnie skalne mają postać nieregularnych baszt, ambon i stromych urwisk. Bardzo bogata flora rezerwatu obfituje w liczne gatunki ciepłolubne: rozchodnik biały, irga zwyczajna, naparstnica zwyczajna.
„Nad Groblą”
Rezerwat leśny (87,84 ha) utworzony dla ochrony naturalnych zbiorowisk leśnych, głównie kwaśnych dąbrów. W rezerwacie znalazły również ochronę fragmenty interesujących zbiorowisk naskalnych. Osobliwością florystyczną rezerwatu jest występowanie jarząbu brekinii. We florze na uwagę zasługują również: lilia złotogłów, naparstnica zwyczajna, pierwiosnka lekarska, wiciokrzew pomorski, miodownik melisowaty, rojownik pospolity.
„Ostrzyca Proboszczowicka”
Rezerwat przyrody nieożywionej (2,49 ha) utworzony dla ochrony szczytowych partii Ostrzycy Proboszczowickiej (501 m), pozostałości komina trzeciorzędowego wulkanu. Na szczycie góry odsłania się bazalt o oddzielności słupowej a południowe zbocza pokrywa bazaltowe gołoborze. We florze liczne gatunki chronione i rzadkie: lilia złotogłów, buławnik wielkokwiatowy, irga zwyczajna, paprotnik kolczysty, wyka grochowata i jastrzębiec blady.
„Torfowisko Izerskie”
Rezerwat torfowiskowy (44,7 ha) utworzony dla ochrony fragmentów torfowisk wysokich i przejściowych w większości porośniętych zwartymi płatami kosodrzewiny. Osobliwością rezerwatu jest stanowisko brzozy karłowatej — tundrowej krzewinki, która jest reliktem epoki lodowcowej. We florze rezerwatu rzadkie gatunki torfowisk wysokich: turzyca skąpokwiatowa, turzyca bagienna, modrzewnica zwyczajna, wełnianeczka darniowa, żurawina drobnolistkowa.
„Torfowisko pod Węglińcem”
Rezerwat torfowiskowy (1,35 ha) utworzony dla ochrony reliktowego stanowiska sosny błotnej. Jest to jedyne niżowe stanowisko (190 m n.p.m.) tego drzewa w Polsce. W rezerwacie koło Węglińca sosna błotna występuje w przesuszonym borze trzęślicowym. Z innych roślin torfowiskowych spotkać można nieliczne okazy bagna zwyczajnego.
„Wąwóz Lipy”
Rezerwat leśny (101 ha) utworzony dla ochrony naturalnych zbiorowisk leśnych: acidofilnych dąbrów, łęgów i grądów zboczowych oraz naskalnych muraw kserotermicznych. We florze liczne gatunki chronione (21) i rzadkie: wawrzynek wilczełyko, naparstnica zwyczajna, kruszczyk szerokolistny, lilia złotogłów, podkolan biały, jarząb brekinia, śnieżyca wiosenna i buławnik mieczolistny, perłówka orzęsiona. W rezerwacie żyje jedna z najliczniejszych populacji salamandry w Sudetach.
„Wąwóz Myśliborski”
Rezerwat florystyczny (9,72 ha) utworzony dla ochrony jedynego w Sudetach stanowiska języcznika zwyczajnego, rosnącego na skałach we fragmentach cienistej jaworzyny górskiej. Oprócz języcznika, we florze rezerwatu na uwagę zasługują: paprotnik kolczysty, jemioła jodłowa oraz śledziennica naprzeciwlistna.
„Wąwóz Siedmicy”
Rezerwat leśny (60,18 ha) utworzony dla ochrony naturalnych zbiorowisk leśnych, głównie acidofilnych dąbrów i łęgów jesionowo-olszowych. Flora rezerwatu liczy aż 270 gatunków roślin, w tym 19 objętych ochroną. Do najbardziej interesujących należą: buławnik mieczolistny, naparstnica zwyczajna, wawrzynek wilczełyko, mieczyk dachówkowaty, pełnik europejski i kosaciec syberyjski.
„Wilcza Góra”
Rezerwat przyrody nieożywionej (1,69 ha) utworzony dla ochrony szczytowych partii góry Wilkołak (373 m) będącej nekiem, pozostałością komina trzeciorzędowego wulkanu. Sztuczne odsłonięcie ujawnia oddzielność ciosową bazaltu w formie wielościennych słupów dokumentujących kilka faz wylewów lawy. Unikatem jest promienisty układ słupów zwany “bazaltową różą”. Na bazaltowych półkach skalnych bogata roślinność kserotermiczna.
